બિહારમાં ક્વોટા વધારવાનો નિર્ણય હાલ પૂરતો મોકૂફ:SCએ HCના નિર્ણય પર તાત્કાલિક સ્ટે આપવાનો ઇનકાર કર્યો, સરકારે અરજી દાખલ કરી

સુપ્રીમ કોર્ટે સોમવારે (29 જુલાઈ) પટના હાઈકોર્ટના નિર્ણય પર સ્ટે આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, જેણે 65% અનામત આપવાના બિહાર સરકારના નિર્ણયને રદ કર્યો હતો. જો કે, સુપ્રીમ કોર્ટે આ નિર્ણય વિરુદ્ધ બિહાર સરકારની અરજી પર સુનાવણી કરવા સંમતિ આપી છે. આ અંગે સપ્ટેમ્બરમાં સુનાવણી થશે. રાજ્ય સરકારે SC-ST, OBC અને EBC માટે શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને સરકારી નોકરીઓમાં અનામત 50 ટકાથી વધારીને 65 ટકા કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. આ નિર્ણયને પટના હાઈકોર્ટમાં પડકારવામાં આવ્યો હતો. હાઇકોર્ટે 20 જૂને અનામત વધારવાના નિર્ણયને રદ કર્યો હતો. બિહાર સરકારે આ નિર્ણય સામે સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરી છે. હાઈકોર્ટે નિર્ણય કેમ રદ કર્યો?
અરજદારે દલીલ કરી હતી કે આરક્ષણ આ વર્ગોની વસ્તીને બદલે સામાજિક અને શૈક્ષણિક પછાતતા પર આધારિત હોવું જોઈએ. બિહાર સરકારનો નિર્ણય બંધારણની કલમ 16(1) અને કલમ 15(1)નું ઉલ્લંઘન છે. કલમ 16(1) રાજ્ય હેઠળની કોઈપણ કચેરીમાં રોજગાર અથવા નિમણૂકને લગતી બાબતોમાં તમામ નાગરિકોને તકની સમાનતા પ્રદાન કરે છે. કલમ 15(1) કોઈપણ પ્રકારના ભેદભાવને પ્રતિબંધિત કરે છે. અડધી લડાઈ આજે જીતી ગઈ- અરજદાર
આ કેસના મુખ્ય અરજદાર ભાગવત શર્માએ કહ્યું છે કે, આજે અમે 50% જીત્યા છીએ. અમને આશા છે કે ભવિષ્યની ચર્ચામાં પણ અમે જીતીશું. તેમણે કહ્યું કે CJIએ આજે ​​જે કહ્યું છે તે મુજબ હાલમાં બિહારમાં માત્ર 50% અનામત લાગુ થશે. હવે જે પણ ખાલી જગ્યા આવશે, તે માત્ર 50% રિઝર્વેશન સાથે આવશે. અનામતનો વ્યાપ 75 ટકા હતો
જાતિ ગણતરી સર્વેક્ષણનો અહેવાલ જાહેર થયા બાદ સરકારે OBC, EBC, દલિતો અને આદિવાસીઓ માટે અનામત વધારીને 65 ટકા કરી હતી. આમાં, બિહારમાં સરકારી નોકરીઓ અને ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં આર્થિક રીતે પછાત ઉચ્ચ જાતિઓને આપવામાં આવેલા 10 ટકા અનામતનો સમાવેશ કરીને ક્વોટાને વધારીને 75 ટકા કરવામાં આવ્યો હતો. આ રિપોર્ટ ઓક્ટોબર 2023માં બહાર પાડવામાં આવ્યો હતો
બિહાર સરકારે 2 ઓક્ટોબરના રોજ જાતિની વસ્તી ગણતરીનો રિપોર્ટ જાહેર કર્યો હતો. આ મુજબ બિહારમાં સૌથી વધુ વસ્તી પછાત વર્ગ અને અત્યંત પછાત વર્ગની છે. અહેવાલ મુજબ રાજ્યની 27.12% પછાત વર્ગ અને 36% વસ્તી અત્યંત પછાત વર્ગની છે. જો આપણે બંને ઉમેરીએ તો તેમની સંખ્યા 63% થાય. નીતિશ કુમારે નવેમ્બર 2023માં જાહેરાત કરી હતી મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમારે 7 નવેમ્બર 2023ના રોજ વિધાનસભામાં જાહેરાત કરી હતી કે બિહાર સરકાર અનામતનો વ્યાપ વધારશે. તેને 50 ટકાથી 65 કે તેથી ઉપર લઈ જશે. સરકાર કુલ અનામત 60 ટકાથી વધારીને 75 ટકા કરશે. મુખ્યમંત્રીની જાહેરાત બાદ કેબિનેટની બેઠક બોલાવવામાં આવી હતી. અઢી કલાકમાં કેબિનેટે આ પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી દીધી હતી. આ પછી, તેને શિયાળુ સત્રના ચોથા દિવસે 9 નવેમ્બરે વિધાનસભાના બંને ગૃહો દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યું હતું. હાઈકોર્ટે 1 ડિસેમ્બર 2023ના રોજ પ્રતિબંધ લગાવવાનો ઈન્કાર કરી દીધો હતો
પટના હાઈકોર્ટમાં નવા આરક્ષણ બિલને પડકારતી અરજીની સુનાવણી દરમિયાન મુખ્ય ન્યાયાધીશની બેન્ચે રાજ્ય સરકારને 12 જાન્યુઆરી સુધીમાં જવાબ આપવા જણાવ્યું હતું. સ્ટેની અરજીને ખંડપીઠે ફગાવી દીધી હતી. અરજદારે નવા આરક્ષણ બિલને ગેરબંધારણીય ગણાવીને તેના પર પ્રતિબંધ મૂકવાની માગ કરી હતી. સુનાવણી દરમિયાન ચીફ જસ્ટિસે કહ્યું હતું કે, આ બિલ પર હાલમાં પ્રતિબંધ લગાવી શકાય નહીં. કોર્ટે બિહાર સરકારને પોતાનો પક્ષ રજૂ કરવા જવાબ દાખલ કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. આ પછી કહેવામાં આવ્યું હતું કે, કોર્ટ પોતાનો નિર્ણય જાહેર કરશે. અરજદાર વતી એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે આ સમાનતાના અધિકારનું ઉલ્લંઘન છે, કારણ કે રાજ્ય સરકારે જાતિ આધારિત ગણતરી કરી અને તેના આધારે અનામતનો વ્યાપ વધાર્યો, જ્યારે સામાજિક અને શૈક્ષણિક ક્ષેત્રે તેને વધારવો જોઈતો હતો.

આ પ્રકારના તમામ સમાચાર માટેે App ડાઉનલોડ કરો.