વકફ બોર્ડ પાસે 9 લાખ એકરથી વધુની સંપત્તિ:15 વર્ષમાં બમણી થઈ, રેલવે-ડિફેન્સ પછી સૌથી વધુ મિલકત

મોદી સરકાર વકફ બોર્ડ એક્ટમાં મોટા સુધારા કરવા તૈયાર છે. કેન્દ્રીય કેબિનેટે કાયદામાં લગભગ 40 સુધારાઓને મંજૂરી આપી છે, જેને વકફ બોર્ડની સત્તાઓને ફરીથી નિર્ધારિત કરવાની દિશામાં એક મહત્ત્વપૂર્ણ પગલું માનવામાં આવી રહ્યું છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે, કેન્દ્ર સરકાર વકફ બોર્ડની કોઈપણ મિલકતને ‘વકફ પ્રોપર્ટી’ બનાવવાની સત્તા પર અંકુશ લગાવવા માગે છે. 40 સૂચિત સુધારાઓ અનુસાર વકફ બોર્ડ દ્વારા મિલકતો પર કરવામાં આવેલા દાવાઓની ફરજિયાત ચકાસણી થશે. મુસ્લિમ પર્સનલ લો બોર્ડે સરકારના આ પગલાનો વિરોધ કર્યો છે અને કહ્યું છે કે, વકફ બોર્ડની કાનૂની સ્થિતિ અને સત્તામાં કોઈપણ પ્રકારની દખલગીરી સહન કરવામાં આવશે નહીં. વકફ શું છે?
'વકફ' અરબી શબ્દ 'વકુફા' પરથી ઊતરી આવ્યો છે, જેનો અર્થ થાય છે રહેવું. વકફ એ ઇસ્લામિક કાયદા હેઠળ ધાર્મિક અથવા સખાવતી હેતુઓ માટે ખાસ સમર્પિત મિલકતોનો ઉલ્લેખ કરે છે. ઇસ્લામમાં આ એક પ્રકારની સખાવતી વ્યવસ્થા છે. વકફ એ મિલકત છે જે ઇસ્લામના અનુયાયીઓ દ્વારા દાનમાં આપવામાં આવે છે. તે જંગમ અને સ્થાવર બંને હોઈ શકે છે. આ સંપત્તિ વકફ બોર્ડ હેઠળ આવે છે. જેવી રીતે મિલકતની માલિકી બદલાય છે, તો એવું માનવામાં આવે છે કે મિલકત માલિક પાસેથી અલ્લાહને ટ્રાન્સફર કરવામાં આવી છે. આ સાથે તે બદલી ન શકાય તેવું બની જાય છે. 'એકવાર વકફ, ​​હંમેશાં એક વકફ'નો સિદ્ધાંત અહીં લાગુ પડે છે, એટલે કે એક વાર મિલકતને વકફ દ્વારા જાહેર કરવામાં આવે તો તે હંમેશાં એવું જ રહે છે. વકફ મિલકતોના સંચાલન માટે દરેક રાજ્યમાં એક વકફ બોર્ડની રચના કરવામાં આવી છે. ઐતિહાસિક સંદર્ભ 2013માં શું ફેરફારો થયા?
2013માં આ અધિનિયમમાં વકફ બોર્ડને કોઈની પણ મિલકત છીનવી લેવા માટે અમર્યાદિત સત્તા આપવા માટે વધુ સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો, જેને કોઈપણ કોર્ટમાં પડકારી શકાય નહીં. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, વકફ બોર્ડ પાસે મુસ્લિમ ચેરિટીના નામે મિલકતનો દાવો કરવાના અમર્યાદિત અધિકારો છે. આનો સીધો અર્થ એ થયો કે ધાર્મિક સંસ્થાને અમર્યાદિત સત્તાઓ આપવામાં આવી હતી, જે વાદીને ન્યાયતંત્ર પાસેથી ન્યાય મેળવવા માટે પણ અટકાવી શકતી હતી. 15 વર્ષમાં સંપત્તિ બમણી થઈ
એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે, યુપીએ સરકારમાં કરાયેલા સુધારાને કારણે, વકફ બોર્ડ તાજેતરના સમયમાં જમીન માફિયાની જેમ વર્તે છે, ખાનગી મિલકતથી લઈને સરકારી જમીન અને મંદિરની જમીનથી લઈને ગુરુદ્વારા સુધીની મિલકતો કબજે કરી રહી છે. મૂળરૂપે, વકફ સમગ્ર ભારતમાં લગભગ 52,000 મિલકતોની માલિકી ધરાવે છે. 2009 સુધીમાં, 4 લાખ એકરમાં ફેલાયેલી 3,00,000 નોંધાયેલ વકફ મિલકતો હતી. છેલ્લાં 15 વર્ષમાં તે બમણી થઇ છે. હાલમાં વકફ બોર્ડ પાસે 9 લાખ 40 હજાર એકરમાં ફેલાયેલી લગભગ 8 લાખ 72 હજાર 321 સ્થાવર મિલકતો છે. 16,713 જંગમ સંપત્તિ છે, જેનું અંદાજિત મૂલ્ય 1.2 લાખ કરોડ રૂપિયા હોવાનું કહેવાય છે. આ મિલકતોનું સંચાલન અને નિયંત્રણ વિવિધ રાજ્યના વકફ બોર્ડ દ્વારા કરવામાં આવે છે અને તેમની વિગતો વકફ એસેટ્સ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ ઑફ ઈન્ડિયા (WAMSI) પોર્ટલ પર નોંધાયેલી છે. રેલવે અને સશસ્ત્ર દળો પછી સૌથી વધુ જમીન
સશસ્ત્ર દળો અને ભારતીય રેલવે પછી વકફ બોર્ડ ભારતમાં ત્રીજું સૌથી મોટું જમીન માલિક છે. યુપીમાં સૌથી વધુ વકફ પ્રોપર્ટી છે. યુપીમાં સુન્ની બોર્ડ પાસે કુલ 2 લાખ 10 હજાર 239 પ્રોપર્ટી છે જ્યારે શિયા બોર્ડ પાસે 15 હજાર 386 પ્રોપર્ટી છે. દર વર્ષે હજારો વ્યક્તિઓ વકફના રૂપમાં બોર્ડને મિલકત દાનમાં આપે છે, જેનાથી તેની સંપત્તિમાં વધારો થતો રહે છે. કેજરીવાલ સરકારની પણ મહેરબાની
2022માં એક RTI જવાબમાં ખુલાસો થયો કે દિલ્હીના મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલની AAP સરકાર 2015માં સત્તામાં આવ્યા બાદ દિલ્હી વકફ બોર્ડને 101 કરોડ રૂપિયાથી વધુ જાહેર ભંડોળ આપ્યું હતું, અને માત્ર 2021માં જ રૂપિયા 62.57 કરોડ આપવામાં આવ્યા હતા. 2019માં અરવિંદ કેજરીવાલે કહ્યું હતું કે, એવું કહેવાય છે કે આ દેશના સૌથી ધનાઢ્ય વ્યક્તિનું નિવાસસ્થાન, જે મુંબઈની અંદર છે, તે વકફ મિલકત પર બનેલું છે. હું ખોટું નથી કહી રહ્યો, ખરું? મુંબઈની સરકાર આ કરી શકે નહીં. જો અમારી પાસે સરકાર હોત, તો અમે બાંધકામ તોડી નાખ્યું હોત. વકફ કાયદાના દુરુપયોગનાં ઉદાહરણો

આ પ્રકારના તમામ સમાચાર માટેે App ડાઉનલોડ કરો.