૭ ઓગેસ્ટ રાષ્ટ્રીય હેન્ડલૂમ દિવસ

૭ ઓગેસ્ટ રાષ્ટ્રીય હેન્ડલૂમ દિવસ

દર વર્ષે 7 ઓગસ્ટને ભારતમાં 'નેશનલ હેન્ડલૂમ ડે' તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. તે દેશના હેન્ડલૂમ ઉદ્યોગને સશક્ત બનાવવા અને વિશ્વભરમાં હાથશાળની ઓળખ મેળવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે ઉજવવામાં આવે છે. 'હેટમાગ' આપણા ભારતીય સાંસ્કૃતિક વારસાનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. કપડાંથી લઈને ઘરની સજાવટમાં હવે હેન્ડલૂમનો ખાસ સમાવેશ કરવામાં આવી રહ્યો છે. તેથી આ ઉદ્યોગમાં રોજગારી વધી છે અને કારીગરોની હાલત પણ સુધરી રહી છે.

રાષ્ટ્રીય હેન્ડલૂમ દિવસની શરૂઆત

1905માં લોર્ડ કર્ઝને બંગાળના વિભાજનની જાહેરાત કરી હતી. તે જ દિવસે કોલકાતાના 'ટાઉન હોલ'માં એક વિશાળ જાહેર સભા સાથે સ્વદેશી ચળવળની શરૂઆત થઈ. આ ઘટનાની યાદમાં દર વર્ષે 7મી ઓગસ્ટે 'રાષ્ટ્રીય હેન્ડલૂમ ડે' ઉજવવામાં આવે છે.7 ઓગસ્ટ, 2015ના રોજ આ પ્રકારની પ્રથમ ઉજવણી સાથે રાષ્ટ્રીય હેન્ડલૂમ દિવસની ઉજવણી શરૂ કરી હતી. આ તારીખ ખાસ કરીને સ્વદેશી ચળવળની યાદમાં પસંદ કરવામાં આવી હતી, જે 7મી ઓગસ્ટ, 1905ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી અને સ્વદેશી ઉદ્યોગો, ખાસ કરીને હાથવણાટના વણકરોને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું હતું.

રાષ્ટ્રીય હાથવણાટ દિવસનો ઉદ્દેશ

રાષ્ટ્રીય હાથવણાટ દિવસનો ઉદ્દેશ હાથવણાટનાં વણકરોનું સન્માન કરવાનો તથા હાથવણાટ ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન આપવાનો અને દેશની સાંસ્કૃતિક, પરંપરાગત અને આર્થિક પરિદ્રશ્યમાં તેમનાં પ્રદાનની પ્રશંસા કરીને ગર્વની લાગણી પ્રદાન કરવાનો છે. આ ઉજવણીનો ઉદ્દેશ હેન્ડલૂમ ક્ષેત્રના મહત્વ અને દેશના સામાજિક-આર્થિક વિકાસમાં તેના યોગદાન વિશે જાગૃતિ લાવવાનો છે.

7મી ઓગસ્ટ, 2024ના રોજ 10મા રાષ્ટ્રીય હાથશાળ દિવસની ઉજવણી વિજ્ઞાન ભવન, નવી દિલ્હી ખાતે ઉજવવામાં આવશે. આ પ્રસંગે ભારતના માનનીય ઉપરાષ્ટ્રપતિ મુખ્ય અતિથિ તરીકે ઉપસ્થિત રહેશે. કેન્દ્રીય કાપડ મંત્રી શ્રી ગિરિરાજ સિંહ અને વિદેશ અને કાપડ રાજ્યમંત્રી શ્રી પબિત્રા માર્ગેરિટા આ સમારંભમાં હાજરી આપશે. આ કાર્યક્રમમાં સાંસદો, જાણીતી હસ્તીઓ, ડિઝાઇનરો, ઉદ્યોગ પ્રતિનિધિઓ અને નિકાસકારો, વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીઓ તેમજ દેશભરમાંથી 1000થી વધુ વણકરો હાજરી આપશે.

પાટણનાં પટોળાઃપાટણનાં પટોળાની કળાએ 900 વર્ષ જુની છે. આ સાડી બનાવવા માટે 4 થી 6 મહિનાનો સમય લાગે છે. પાટોલા એ ડબલ ઇકત વણાયેલી સાડી છે, જે સામાન્ય રીતે રેશમથી બનેલી હોય છે. એક સાડી બનાવવા માટે 6 મહિનાથી 1 વર્ષનો સમય લાગી શકે છે. જેની કિંમત લાખોમાં હોય છે.

આત્મનિર્ભર બનવાની તકઃમોટી સંખ્યામાં લોકોને રોજગારી આપવા ઉપરાંત, હેન્ડલૂમ્સ મહિલાઓને આત્મનિર્ભર બનવાની તક પણ પૂરી પાડે છે. આપણા દેશમાં એવા ઘણા રાજ્યો છે, જે ખાસ કરીને હેન્ડલૂમ માટે જાણીતા છે. આમાં આંધ્રપ્રદેશની કલમકારી, ગુજરાતની બંદની, તમિલનાડુની કાંજીવરમ અને મહારાષ્ટ્રની પૈથની, મધ્યપ્રદેશની ચંદેરી, બિહારની ભાગલપુરી સિલ્ક એવી કેટલીક હેન્ડલૂમ્સ છે જે સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રખ્યાત છે.

લેખન
આ.પ્રો ડો સચિન જે પીઠડીયા
G.E.S Class 2
સરકારી વિનયન કોલેજ ભેંસાણ

રિપોર્ટર સુદીપ ગઢીયા 9909622115

આ પ્રકારના તમામ સમાચાર માટેે App ડાઉનલોડ કરો.