આજે ચંદ્રયાન લેન્ડિંગને એક વર્ષ પૂર્ણ:ગયા વર્ષે મોદીએ આજના દિવસને સ્પેસ-ડે જાહેર કર્યો હતો, ભારતીય અવકાશયાત્રીઓનો આવતા વર્ષે મુન પર જવાનો પ્લાન
આજે પ્રથમ રાષ્ટ્રીય અવકાશ દિવસ છે. આજથી બરાબર એક વર્ષ પહેલાં, એટલે કે 23 ઓગસ્ટ, 2023ના રોજ ભારત ચંદ્રના દક્ષિણી ધ્રુવીય ક્ષેત્રમાં પહોંચનાર પ્રથમ દેશ બન્યો હતો. ચંદ્રયાન-3 મિશનના વિક્રમ લેન્ડરે ચંદ્રની સપાટી પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કર્યું હતું. આ સિદ્ધિ બાદ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ સ્પેસ ડે મનાવવાની જાહેરાત કરી હતી. નેશનલ સ્પેસ ડે-2024 ની થીમ છે "Touching Lives while Touching the Moon: India's Space Saga" તે દિલ્હીના ભારત મંડપમમાં ઉજવવામાં આવી રહ્યો છે. પાર્ટ 1- ભાવિ યોજના: અવકાશયાત્રીઓ આવતા વર્ષે અવકાશમાં જશે, ચંદ્ર પર જવાની પણ યોજના પાર્ટ 2- શું હાંસલ થયું: વિશ્વને સોફ્ટ લેન્ડિંગ ટેક્નોલોજી બતાવી, ઓક્સિજનની પણ શોધ કરી
1. ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડિંગની ટેક્નોલોજી: રશિયા, અમેરિકા, ચીન, ભારત અને જાપાન વિશ્વના એકમાત્ર એવા દેશો છે જેમણે ચંદ્ર પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કર્યું છે. અમેરિકા અને ચીન ચંદ્ર પર માનવ આધાર બનાવવા પર ઝડપથી કામ કરી રહ્યા છે, ભારત પણ આ રેસમાં પાછળ રહેવા માંગતું નથી. 2. સપાટી અને ઊંડાઈના તાપમાનમાં મોટો તફાવત: 28 ઓગસ્ટ, 2023ના રોજ લેન્ડરમાં ફીટ કરાયેલા CHASTE પેલોડથી જાણવા મળ્યું હતું કે, ચંદ્રની સપાટી અને વિવિધ ઊંડાણો પરના તાપમાનમાં ઘણો તફાવત છે. સપાટી પરનું તાપમાન 50° સે આસપાસ હતું અને 80 મીમીની ઊંડાઈએ તે માઈનસ 10° સે હતું. 3. ચંદ્રની સપાટી પર સલ્ફરની શોધ: ISROએ 29 ઓગસ્ટ 2023ના રોજ કહ્યું હતું કે, રોવર પર લગાવેલા LIBS પેલોડે દક્ષિણ ધ્રુવ પર સલ્ફર શોધી કાઢ્યું હતું. આ ઉપરાંત એલ્યુમિનિયમ, કેલ્શિયમ, આયર્ન, ક્રોમિયમ, ટાઇટેનિયમ, મેંગેનીઝ, સિલિકોન અને ઓક્સિજન પણ મળી આવ્યા હતા. 4. ચંદ્રની સપાટીની નજીક પ્લાઝ્મા ઓછી ઘનતા: 31 ઓગસ્ટના રોજ ISROએ કહ્યું હતું કે, લેન્ડર પર માઉન્ટ થયેલ લેંગમુઇર પ્રોબ (RAMBHA-LP) પેલોડે દક્ષિણ ધ્રુવ પ્રદેશમાં ચંદ્ર પ્લાઝ્મા પર્યાવરણનું પ્રથમ માપ લીધું હતું. તે બહાર આવ્યું છે કે પ્લાઝ્મા ચંદ્રની સપાટીની નજીક ઓછી ગાઢ છે. 5. વિક્રમનું રિ-લેન્ડિંગઃ 3 સપ્ટેમ્બરે ISROએ વિક્રમ લેન્ડરને ચંદ્રની સપાટી પર ફરીથી લેન્ડ કર્યું હતું. ઈસરોએ કહ્યું કે, લેન્ડરને 40 સેમી ઉંચુ કરવામાં આવ્યું અને 30 થી 40 સેમીના અંતરે સુરક્ષિત રીતે લેન્ડ કરવામાં આવ્યું. આને હોપ પ્રયોગ એટલે કે જમ્પ ટેસ્ટ કહેવામાં આવતું હતું. પાર્ટ 3- કેવી રીતે સોફ્ટ લેન્ડિંગ થયું: ચંદ્રયાન-3 મિશન 14 જુલાઈ 2023ના રોજ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું
ચંદ્રયાન-3 14 જુલાઈ 2023 ના રોજ બપોરે 2:35 વાગ્યે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. તેને આંધ્રપ્રદેશના શ્રીહરિકોટા સ્થિત સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટરથી LVM3 રોકેટ દ્વારા અવકાશમાં મોકલવામાં આવ્યું હતું. 23 ઓગસ્ટના રોજ તે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતર્યું હતું. આ મિશનના ત્રણ ભાગ હતા. પ્રોપલ્શન મોડ્યુલ, વિક્રમ લેન્ડર અને પ્રજ્ઞાન રોવર. ચંદ્રયાન-3 લેન્ડરનું સોફ્ટ લેન્ડિંગ 4 તબક્કામાં થયું
ઈસરોએ 23 ઓગસ્ટ 2023ના રોજ સાંજે 5.44 કલાકે 30 કિમીની ઊંચાઈએથી ઓટોમેટિક લેન્ડિંગ પ્રક્રિયા શરૂ કરી અને 20 મિનિટમાં આ યાત્રા પૂર્ણ કરી. ચંદ્રયાન-3એ 40 દિવસમાં 21 વખત પૃથ્વી અને 120 વખત ચંદ્રની પરિક્રમા કરી. ચંદ્રયાને ચંદ્ર સુધી 3.84 લાખ કિલોમીટરનું અંતર કાપવા માટે 55 લાખ કિમીની મુસાફરી કરી હતી. 1. રફ બ્રેકિંગ તબક્કો: 2. વલણ ધારણ તબક્કો: 3. ફાઇન બ્રેકિંગ તબક્કો: 4. ટર્મિનલ ડિસેન્ટ: ચંદ્ર પર ભારતનું આ ત્રીજું મિશન હતું, પહેલા મિશનમાં પાણીની શોધ થઈ હતી
ચંદ્રયાન-1 2008માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં એક પ્રોબનું ક્રેશ લેન્ડિંગ કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં ચંદ્ર પર પાણી જોવા મળ્યું હતું. ત્યારપછી 2019માં ચંદ્રયાન-2 ચંદ્રની નજીક પહોંચ્યું, પરંતુ લેન્ડ થઈ શક્યું નહીં. ચંદ્રયાન-3 23 ઓગસ્ટ 2023ના રોજ ચંદ્ર પર ઉતર્યું હતું. ચંદ્રયાન-3 એ પણ ચંદ્ર પર સુરક્ષિત રીતે પહોંચવાનો સંદેશ આપ્યો હતો. કહ્યું- 'હું મારા મુકામ પર પહોંચી ગયો છું.'
આ પ્રકારના તમામ સમાચાર માટેે App ડાઉનલોડ કરો.