અમરીશ પુરીએ ‘ટોમ એન્ડ જેરી’ જોઈને એક્ટિંગ શીખી:તેમની એક્ટિંગ જોઈને રાજ કપૂરે કહ્યું હતું, ‘એક દિવસ ઇન્ડસ્ટ્રીઝનું ગૌરવ વધારશે’

જ્યારે-જયારે પણ ભારતીય સિનેમાના આઇકોનિક અને ખતરનાક વિલનની વાત આવે છે, ત્યારે મનમાં પહેલું નામ આવે છે તે છે અમરીશ પુરી. પંજાબના નવાશહેરમાં 22 જૂન 1932ના રોજ જન્મેલા અમરીશ પુરીની આજે 92મી જન્મજયંતિ છે. એક્ટરની જન્મજયંતિ પર તેમના પૌત્ર વર્ધન પુરીએ દિવ્ય ભાસ્કર સાથે ખાસ વાતચીત કરી હતી. વર્ધન અમરીશ પુરીને પ્રેમથી દાદુ કહે છે. મુંબઈમાં દિવ્ય ભાસ્કરની ઓફિસમાં દાદાને યાદ કરીને વર્ધન ભાવુક થઈ ગયો હતો. તેમણે કહ્યું કે જ્યારે પણ દાદુનો ઉલ્લેખ થાય છે ત્યારે ચહેરા પર સ્મિત અને આંખોમાં નમી આવી જાય છે. વાતચીત દરમિયાન વર્ધન પુરીએ જણાવ્યું કે ઇન્ડસ્ટ્રીની ઘણી મોટી હસ્તીઓ દાદુના નાટકોના ફેન છે. એકવાર રાજ કપૂર સાહેબ નાટક જોવા આવ્યા ત્યારે ઓડિટોરિયમ લોકોથી ભરેલું હતું. જમીન પર બેસીને તેમને નાટક જોયું હતું. નાટક પૂરું થયા પછી તેઓ સ્ટેજ પર ગયા અને દાદુને ગળે લગાવીને કહ્યું - અમરીશ એક દિવસ ઇન્ડસ્ટ્રીનું ગૌરવ બનશે. વર્ધન તેમના દાદાને પોતાના શ્રેષ્ઠ મિત્ર માનતા હતા. તે કહે છે- દાદા મારા શ્રેષ્ઠ મિત્ર હતા અને હંમેશા રહેશે. ઘરમાં મધ્યમવર્ગીય પરિવાર જેવું વાતાવરણ હતું. દાદુની ઈમેજના કારણે શાળાના બાળકો ઘરે આવતા ડરતા હતા. દાદા ટોમ એન્ડ જેરીને પ્રેમ કરતા હતા. આજે, અમરીશ પુરીની જન્મજયંતિ પર ચાલો આપણે પૌત્ર વર્ધન પુરીની કેટલીક વધુ રસપ્રદ વાતો જાણીએ, તેમના જ શબ્દોમાં. અમને ખબર પણ નહતી કે દાદુ મોટા સ્ટાર છે
અમને દાદુના શૂટિંગમાં જવા દેવામાં આવ્યા ન હતા. દાદા અને દાદી માનતા હતા કે જો અમે સેટ પર જઈશું તો અમારો મગજ ખરાબ થઇ જશે. અમને એવું લાગશે કે અમે બીજા બાળકો કરતાં અલગ કે ખાસ છીએ. ઘરનું વાતાવરણ પણ એકદમ સાધારણ હતું. હું અને મારી બહેનનો ઉછેર એક મધ્યમ વર્ગીય પરિવારમાં થયો હતો. અમને ક્યારેય ખબર ન હતી કે દાદુ મોટા સ્ટાર છે. અમને લાગતું હતું કે અમારા દાદા પણ બીજા દાદા જેવા હતા, જેઓ સવારે ઓફિસે જાય છે અને રાત્રે ઘરે આવે છે. હોટલના મેનેજરે બિલ લીધું ન હતું
જ્યારે અમે બહાર જમવા કે કોઈના ઘરે જતા. લોકોનો જમાવડો અને તેમના નામની બૂમો પાડતા જોઈને મને સમજાયું કે દાદુ બહુ મોટું વ્યક્તિત્વ છે. એકવાર અમે તાજ હોટેલમાં જમવા ગયા. મેનેજર અને હોટેલનો બાકીનો સ્ટાફ અમારી આસપાસ ઊભો હતો. હું જોઈ રહ્યો હતો કે બીજા ટેબલ પર આવી રીતે આગતા-સ્વાગત કરી હતી. મેનેજરે દાદુ પાસેથી બિલ લીધું ન હતું. અમને પેક કરેલી કેક આપી. હું આખા રસ્તે વિચારતો રહ્યો કે દાદુ બહુ મોટું વ્યક્તિત્વ હોવું જોઈએ. સ્કૂલના બાળકોના વાલીઓએ તેમને મારા ઘરે આવવા નહોતા દેતા
ફિલ્મોમાં દાદુની વિલનની છબી રહી છે. તેમને જોઈને સ્કૂલના બાળકોના માતા-પિતા કહેતા કે વર્ધન સાથે દોસ્તી કરો, પરંતુ તેમના ઘરે ન જાવ. ખબર નહીં ઘરમાં કેવું વાતાવરણ હશે? દાદુની ફિલ્મી ઇમેજને કારણે જ લોકોને લાગતું હતું કે ઘરમાં કોઈ મોટો સ્વિમિંગ હશે. તેઓ ખુરશી પ રબેઠા હશે, સિગારેટ પીતાહશે અને વાઇન પીતા હશે. ક્યારેય દારૂ કે સિગારેટને હાથ પણ નથી અડાડ્યો
દાદાએ ક્યારેય દારૂ કે સિગારેટને હાથ લગાવ્યો ન હતો. ખૂબ જ શિસ્તબદ્ધ રહેતા હતા. પરંતુ ફિલ્મો જોયા બાદ લોકોમાં તેમના વિશે અલગ જ ખ્યાલ આવી ગયો હતો. જેના કારણે શાળાના બાળકો ખૂબ જ ડરી ગયા હતા. ઘરે આવતા પહેલાં તેઓ પૂછતા હતા કે શું અમરીશજી ઘરે હશે? તે કહેતો હતો કે દાદા ઘરે ન હોય ત્યારે અમને કહેજો, પછી આવીશું. એકવાર દાદાને આ વાતની ખબર પડી. દાદા ઘરે હતા. અમે રમતા હતા. દાદા અંદર આવ્યા અને તેમને જોઈને બધા બાળકો જોર જોરથી રડવા લાગ્યા. પણ દાદા બાળકો સાથે એટલી સારી રીતે હળીમળી ગયા કે બાળકોને તેમની સાથે રમવાની ખૂબ મજા પડી. બાળકો પોતે જ તેમના માતા-પિતાને કહેવા લાગ્યા કે તેમને અમરીશ પુરી અંકલના ઘરે જવાનું છે. સેટ પર જવા પર પ્રતિબંધ હતો
એકવાર હું મારી બહેન અને ફોઈના બાળકો સાથે 'ચોરી ચોરી ચુપકે ચુપકે' ફિલ્મના સેટ પર ગયા હતા. આસિસ્ટન્ટ ડિરેક્ટર્સ અને પ્રોડક્શન લોકો ખૂબ જ ખુશ હતા કે અમરીશ પુરી જીનો પરિવાર આવ્યો હતો. કોઈએ આવીને પૂછ્યું, શું ખાશે? મેં કહ્યું કે હું સેન્ડવીચ ખાઈશ અને બહેને કહ્યું કે તે કોફી પીશે. તાજ હોટેલમાંથી સેન્ડવીચ અને કોફી આવી અને અમને ચાંદીની પ્લેટમાં જમાડવામાં આવ્યું. તેમને લાગ્યું કે દાદા આ બધું જોઈને ખુશ થશે. પણ જ્યારે દાદાને આ વાતની ખબર પડી ત્યારે તેઓ ખૂબ ગુસ્સે થયા. તેમણે કહ્યું કે તમે બાળકો સાથે આવી રીતે ટ્રીટ કેમ કરો છો? તેઓ પાગલ થઈ જશે. જો કોઈએ કંઈક માગ્યું હોય, તો તેને ચોકલેટ આપો, તે તેનાથી ખુશ થશે. જે બાદ દાદુએ તેના પર સેટ પર જવા પર કાયમ માટે પ્રતિબંધ લગાવી દીધો હતો. બાળ કલાકાર તરીકે કામ કરવા ના દીધું
મને સુભાષ ઘાઈ સાહેબની ફિલ્મ 'પરદેશ'માં દાદા સાથે બાળ કલાકાર તરીકે કામ કરવાની તક મળી. હું ખૂબ જ ઉત્સાહિત હતો કે મને દાદુ સાથે કામ કરવાની તક મળી રહી છે. હું મારી આ ખુશીની ઉજવણી કરી રહ્યો હતો. પણ દાદાએ ના પાડી. તેઓએ કહ્યું કે આનાથી અભ્યાસને અસર થશે. હું ખૂબ દુઃખી થઈ ગયો. દાદા પર પણ ગુસ્સો આવ્યો. એવું નહોતું કે દાદુ મારી એક્ટિંગ કરિયરની વિરુદ્ધ હતા. તેમનું માનવું હતું કે કોઈપણ કામ સમયસર થવું જોઈએ. પહેલાં તમારા વિશે કોઈપણ નિર્ણય લેવા સક્ષમ બનો. તે ભૂમિકા પાછળથી આદિત્ય નારાયણે ભજવી હતી. દાદીમાએ સમજાવ્યું કે દાદા આ તમારા કલ્યાણ માટે કરી રહ્યા છે. જ્યારે તમે મોટા થશો ત્યારે તમે સમજી શકશો કે તેણે શું કહ્યું. હું 15-16 વર્ષનો હતો ત્યારે જ મને સમજાયું કે દાદુ સાચા હતા. ફિલ્મી રાજકારણ અને ગપસપનું કલ્ચર ઘરમાં નહોતું
અમારા ઘરમાં ફિલ્મોની વાતો થતી હતી, પણ ફિલ્મી વાત નહોતી. ગપસપ અને ફિલ્મી રાજનીતિ વિશે કોઈ વાત ન હતી. ઘરે અમે વાર્તાઓ અને ટેક્નિક વિશે વાત કરતા. અનુભવીઓની ફિલ્મ પ્રક્રિયા વિશે વાત થઈ હતી. રાજ કપૂર, યશ ચોપરા અને સુભાષ ઘાઈની ફિલ્મ બનાવવાની પ્રક્રિયા પર ચર્ચા થતી હતી. ઘરનું વાતાવરણ ખૂબ જ સકારાત્મક છે. દાદાના પિતા એટલે કે મારા પરદાદા નિહાલ ચંદ પુરીએ નક્કી કર્યું હતું કે અમારા પરિવારમાં ગપસપ ક્લચર નહીં રહે. જેને આ બધી બાબતોમાં રસ હશે તે ઘરની બહાર જઈને વાત કરશે. યશ ચોપરાએ કહ્યું હતું કે 'ફૂલ ઔર કાંટે' સુપરહિટ બની હતી
યશ ચોપરા સાહેબની 'લમ્હે' અને અજય દેવગનની ડેબ્યૂ ફિલ્મ 'ફૂલ ઔર કાંટે' એક સાથે રિલીઝ થઈ હતી. 'લમ્હે'માં તમામ મોટા દિગ્ગજો હતા. 'ફૂલ ઔર કાંટે'માં દાદુ સિવાય બધા નવા હતા. તે સમયે 'ફૂલ ઔર કાંટે' વિશે કોઈ બોલતું ન હતું. બધાને ખાતરી હતી કે 'લમ્હે' સુપરહિટ થશે. તે એક અદભુત ફિલ્મ હતી, પરંતુ તે ચાલી ન હતી. 'ફૂલ ઔર કાંટે' સુપરહિટ બની હતી. યશ ચોપરાજીએ દાદુને ફોન કરીને કહ્યું હતું કે, 'અમરીશ પુરી સાહેબ, તમે અજાયબી કરી છે, અમારી ફિલ્મ એટલી મોટી ફિલ્મ હતી, તે ચાલી રહી નથી. તમે 'ફૂલ ઔર કાંટે'ને સુપરહિટ બનાવી. દરેક વ્યક્તિ કહે છે કે તમે ફિલ્મના સેલિંગ પોઈન્ટ છો. આને કહેવાય અમરીશ પુરી જાદુ. રાજ કપૂર જમીન પર બેસીને નાટક જોતા હતા
ઇન્ડસ્ટ્રીની ઘણી મોટી હસ્તીઓ દાદુના નાટકોના મોટા ચાહક હતા. દાદાએ મને કહ્યું કે એક દિવસ ભારે વરસાદ પડી રહ્યો હતો. રસ્તાઓ પાણીથી ભરાઈ ગયા હતા. રાજ કપૂર સાહેબ નાટક જોવા આવ્યા. ઓડિટોરિયમ લોકોથી ભરેલું હતું. રાજ કપૂર સાહેબે જમીન પર બેસીને નાટક જોયું. નાટક પૂરું થયા પછી તેઓ સ્ટેજ પર ગયા અને દાદુને ગળે લગાડ્યા હતા.આ સાથે જ કહ્યું- અમરીશ એક દિવસ તું ઈન્ડસ્ટ્રીનું ગૌરવ બનીશ, તે સમય આવી રહ્યો છે. કપૂર પરિવાર સાથે ખૂબ જ ખાસ સંબંધ
કપૂર પરિવાર સાથે અમારો ઘણો ખાસ સંબંધ છે. અમારા પરિવારનું પહેલું ઘર હજુ પણ માટુંગામાં છે. તેમની બાજુમાં કપૂર પરિવારનું ઘર છે. રાજ કપૂર, શમ્મી કપૂર, શશી કપૂર, રણધીર કપૂર, રિશી કપૂર, રાજીવ કપૂર ત્યાં જ મોટા થયા. જ્યારે મારા દાદી ગર્ભવતી હતી, તે જ સમયે શશિ કપૂર જીની પત્ની પણ ગર્ભવતી હતા. સાથે વોકિંગ કરવા જતા હતા. ત્યારથી અમારા પરિવારનો કપૂર પરિવાર સાથે સંબંધ છે. રાજ કપૂર સાહેબે રિશી કપૂર કાકાને દાદુ વિશે કહ્યું હતું કે એક દિવસ આ બોમ્બ ફૂટવાનો છે. જ્યારે તે વિસ્ફોટ થશે, ત્યારે સમગ્ર વિશ્વ તેનો પડઘો સાંભળશે. મદન દાદુએ સુભાષ ઘાઈ સાહેબને દાદુ વિશે કરી હતી વાત
સુભાષ ઘાઈ સાહેબ સાથે દાદાનો ખૂબ જ પ્રેમભર્યો સંબંધ હતો. પોતાની પહેલી ફિલ્મમાં તેમણે માત્ર દાદુના અવાજનો ઉપયોગ કર્યો હતો. ઘાઈ સાહેબ મદન દાદુ (મદન પુરી) સાથે કામ કરતા હતા. મદન દાદુએ સુભાષ ઘાઈ સાહેબને દાદુ વિશે કહ્યું કે તેમનો એક નાનો ભાઈ છે. મારા કરતા સારો એક્ટર કોણ છે. જો તમે તેને મળો છો, તો તમે બધા વિલનને ભૂલી જશો, એક વાર તેને મળો. પહેલી જ નજરે મારા મનમાં દાદુ આવ્યા
ESICમાં કામ કરવા ઉપરાંત દાદુ થિયેટર પણ કરતા હતા. એક દિવસ મદન દાદુના સેટ પર ગયો અને તેમના ચરણ સ્પર્શ કરીને તેમનું અભિવાદન કર્યું. ખાખ સાહેબે તેમની સામે જોયું. તેમણે કહ્યું કે તેમણે આવો રોમન ચહેરો ક્યારેય જોયો નથી. ત્યારથી તેમણે દાદુને પોતાના મનમાં રાખ્યા હતા. જ્યારે પણ તેઓ સ્ક્રિપ્ટ લખતા ત્યારે દાદુની છબીને ધ્યાનમાં રાખીને લખતા હતા. જે રીતે ઘાઈ સાહેબે 'હીરો'માં દાદુનો પરિચય સીન શૂટ કર્યો છે. મેં અન્ય કોઈ ફિલ્મમાં કોઈ પાત્રનો આવો પરિચય દ્રશ્ય જોયો નથી. ટોમ એન્ડ જેરી ફેવરિટ હતું
ટોમ એન્ડ જેરી દાદા સાથે બેસીને જોતા હતા. દાદા મને કહેતા હતા કે તે ટોમ એન્ડ જેરી જોઈને એક્ટિંગ શીખ્યા છે. દાદુને ટોમ એન્ડ જેરીની એક્ટિંગ અને તેમની વચ્ચેની કેમેસ્ટ્રી અદ્ભુત લાગી. તેઓ હંમેશા કહેતા હતા કે જો તારે એક્ટિંગ શીખવી હોય તો ટોમ એન્ડ જેરી જુઓ. આનાથી વધુ મનોરંજક કોઈ શો નથી. આ શોના એન્ટરટેઈનમેન્ટનું લેવલ કોઈ પણ માત આપી શકે નહીં. આ સિવાય તેઓ ચાર્લિન ચેપ્લિનની ઘણી બધી ફિલ્મો જોતા હતા. તેઓ કિશોર કુમારને ખૂબ માન આપતા. તેઓ કહેતા હતા કે તેમના જેવો કોઈ કલાકાર જન્મ્યો નથી અને ક્યારેય થશે પણ નહીં. કિશોર દાની બધી ફિલ્મો જોતાં હતાં. મુગલ-એ-આઝમ 300 વાર જોઈ
દાદુ કિશોર કુમારની ફિલ્મો સિવાય રાજ ​​કપૂરની ફિલ્મો પણ જોતા હતા. અમે અમારા હોમ થિયેટરમાં દાદુ સાથે 'મુગલ-એ-આઝમ' 300 વાર જોઈ હશે. દો બીઘા જમીન, પ્યાસા, આવારા, બોબી, મિસ્ટર ઈન્ડિયા દાદુની ફેવરિટ ફિલ્મો રહી છે. દરેક ફિલ્મ વારંવાર જોતા. દાદા કહેતા - પહેલી વાર વાર્તા માટે ફિલ્મ જોઈ રહ્યો છું. આ પછી હું પર્ફોર્મન્સ, ટેક્નિક, બેકગ્રાઉન્ડ મ્યુઝિક, સિનેમેટોગ્રાફી માટે અલગથી જોઉં છું. આ રીતે દાદુ દરેક ફિલ્મ 20-25 વખત જોતા હતા. હું ખરેખર થિયેટર કરવા માગતો હતો.
દાદાને થિયેટર કરવાનો બહુ શોખ હતો. પરંતુ ફિલ્મોમાં વ્યસ્ત હોવાને કારણે તે થિયેટર કરી શક્યા નહોતા. પરંતુ તેમના અવસાનના ત્રણ વર્ષ પહેલાં તેમણે પૂનામાં એક નાટક 'કનુપ્રિયા' કર્યું હતું, જેનું દિગ્દર્શન સત્યદેવ દુબેએ કર્યું હતું. હું જઈ શક્યો નહીં. પણ અમોલ પાલેકર સાહેબે ખૂબ જ અદભૂત વાર્તા કહી હતી. દાદુ જ્યારે પરફોર્મ કરતા હતા ત્યારે તેમના રૂંવાડા ઉભા થઇ ગયા હતા. કારણ કે તેઓ ઘણા વર્ષો પછી પરફોર્મ કરતા હતા. જેમ જેમ પરફોર્મન્સ પૂરું થયુ અને પડદો પડ્યો. તેઓ રડવા લાગ્યા હતા. બધાને ચિંતા હતી કે શું થયું. 10 મિનિટ સુધી રડતા હતા. જ્યારે તેઓ ઉભા થયા ત્યારે તેમણે એક જ વાત કહી કે દરેક કલાકાર આ ક્ષણ માટે જીવે છે. જ્યારે પ્રેક્ષકો સાથે સીધું કનેક્ટ થાય છે. જે સિનેમામાં જોવા મળતું નથી. તેમના અવસાન પર બે દિવસ ઉદ્યોગો બંધ રહ્યા હતા
12 જાન્યુઆરી 2004ના રોજ અમરીશ પુરીનું અવસાન થયું હતું. વર્ધને કહ્યું- ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં ક્યારેય રજા હોતી નથી. દાદુનું અવસાન થયું ત્યારે બે દિવસ સુધી શૂટિંગ થયું ન હતું. દરેક વ્યક્તિ ઘરમાં શોક હતો, રડતો હતો, બધા ઉદાસ હતા. બધા કહેતા હતા કે ઈન્ડસ્ટ્રીમાં આવું પહેલીવાર બન્યું છે જ્યારે કોઈએ કામ કર્યું નથી. ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીએ દાદુને જે સન્માન આપ્યું છે તેનાથી મોટું કોઈ સન્માન ન હોઈ શકે.

આ પ્રકારના તમામ સમાચાર માટેે App ડાઉનલોડ કરો.