સાત ચક્ર અને આપણે
સાત ચક્ર અને આપણે
સતત ભાગદોડભરી જિંદગી ,જલ્દી અને ઓછી મહેનતે સફળ થઈ જવાની માનસિકતા અને સુખી થવાના ટૂંકા રસ્તા અપનાવતા આપણા સૌ માટે ચલો જાણીએ કેટલી ઉપયોગી છે સાત ચક્રોની વિશિષ્ટ થીયરી...
સતત સુખી જીવન નિર્વાહ માટે સાત ચૈતન્વિત હોવા જરૂરી છે. તે ત્યારે જ શક્ય છે જ્યારે મનુષ્ય હકારાત્મક ઊર્જાથી ઘેરાયેલો હોય અને તેઓ તેમની અનુકૂળ દિશાઓનું પાલન કરે છે. તમારા સાત ચક્રો ખોલીને ઉર્જાના સ્વસ્થ પ્રવાહને મંજૂરી આપવી એ સંતુલિત રહેવા માટે, સારું સ્વાસ્થ્ય અને સકારાત્મક વિચારો જાળવવાનું એક શક્તિશાળી સાધન છે. ચક્રોએ વિવિધ રંગોની વિદ્યુત ઉર્જારૂપી ચરખો છે જે આપણા ઉર્જા ક્ષેત્રો, શરીર અને વ્યાપક વૈશ્વિક ઉર્જાને જોડતા ઘણા કાર્યો કરે છે. તો ચાલો જાણીએ ક્યાં ચક્રનું શું મહત્વ છે અને એનાથી શું ફાયદો મળે છે.
=) મૂલાધાર ચક્ર
મૂલાધાર ચક્ર અથવા મૂળ ચક્ર એ માનવ શરીરમાં સાત પ્રાથમિક ચક્રોમાંથી પ્રથમ છે. તેમ છતાં તમામ ચક્રોનું કાર્ય મહત્વપૂર્ણ છે, કેટલાક માને છે કે આરોગ્ય અને એકંદર સુખાકારી માટે મૂલાધાર ચક્ર સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે છેલ્લા જીવનની ક્રિયાઓ અને યાદો આ ક્ષેત્રમાં સંગ્રહિત છે. તે માનવ અને પ્રાણી ચેતના વચ્ચે સરહદ બનાવે છે. તે દરેક વ્યક્તિના ભાવિનો આધાર અને વ્યક્તિત્વ વિકાસની શરૂઆત પણ છે. મનુષ્યમાં આ ચક્ર દ્વારા જીવંતતા, ઉત્સાહ અને વૃદ્ધિ જેવી લાક્ષણિકતા જોવા મળે છે. જો કે તેની અયોગ્ય કામગીરી પણ આળસ અને સ્વ-કેન્દ્રિતતામાં પરિણમી શકે છે. તે ચાર પાંખડીઓવાળા કમળ દ્વારા પ્રતીકાત્મક રૂપે રજૂ થાય છે, જે અર્ધજાગ્રત મનની ચાર ભાવનાઓને દર્શાવે છે. આ ચક્ર માટેનો મંત્ર લં છે. મૂલાધાર ચક્ર અથવા આપણા મૂળનું તત્વ પૃથ્વી છે, અને તેનો રંગ લાલ છે.
=) સ્વાધિષ્ઠાન ચક્ર
સ્વાધિષ્ઠાન ચક્ર (જેને પવિત્ર ચક્ર અથવા પેટના ચક્ર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે) એ માનવ શરીરમાં હાજર બીજો પ્રાથમિક ચક્ર છે. ‘સ્વ’ નો શાબ્દિક અનુવાદ સ્વયં છે અને ‘સ્થાન’ એ જગ્યા છે. સ્વાધિષ્ઠાન ચક્ર તે સ્થાન છે જ્યાં માનવ ચેતનાનો પ્રારંભ થાય છે અને માનવ વિકાસનો બીજો તબક્કો. તે મનનું નિવાસસ્થાન અથવા અર્ધજાગ્રત મનની બેઠક હોવાનું પણ કહેવામાં આવે છે. ગર્ભાશયમાં વિભાવના પછીના બધા જીવનના અનુભવો અને યાદો અહીં સંગ્રહિત છે. આ ચક્ર નકારાત્મક લાક્ષણિકતાઓની ચેતનાને દૂર કર્યા પછી, વ્યક્તિત્વના વિકાસને પ્રગટ કરે છે.
આ ચક્રને છ પાંદડીઓવાળા કમળ તરીકે પ્રતીકાત્મક રૂપે રજૂ કરવામાં આવે છે, દરેક પાંખડી છ નકારાત્મક ગુણોનું સૂચન કરે છે. સ્વાધિષ્ઠાન ચક્રનું તત્વ પાણી છે અને તેનો રંગ નારંગી છે. તેનો મંત્ર વમ છે.
=) મણિપુર ચક્ર
મણિપુર ચક્ર સૌર નાડી ચક્ર તરીકે પણ ઓળખાય છે અને નાભિ ચક્ર એ માનવ શરીરમાં ત્રીજો પ્રાથમિક ચક્ર છે. ‘મણિ’ એટલે મોતી અને ‘પુરા’ એટલે શહેર, અને મણિપુરાનો અર્થ જ્ જ્ઞાનના મોતી (તેનો અર્થ ઝળહળતો મણિ અને તે શાણપણ અને આરોગ્યને લગતું છે). આ ચક્રમાં સમાયેલ મોતી અથવા ઝવેરાત એ આત્મવિશ્વાસ અને સ્વ પ્રત્યે ખાતરી, સુખ, વિચારોની સ્પષ્ટતા, જ્ જ્ઞાન અને ડહાપણ, અને યોગ્ય નિર્ણયો લેવાની ક્ષમતા છે. આ ચક્ર જીવનશક્તિનું કેન્દ્ર માનવામાં આવે છે જે શરીરની અંદર ઉર્જા સંતુલન જાળવે છે. તે ઇચ્છાને સંચાલિત કરે છે અને સ્વ અને અન્ય પ્રત્યે આદર પ્રદાન કરે છે.
તે દસ પાંખડીઓવાળા કમળ દ્વારા પ્રતીકાત્મક રૂપે રજૂ થાય છે, તે દસ મહત્વપૂર્ણ શક્તિઓને સૂચવે છે જે આરોગ્યને જાળવી રાખે છે અને મજબૂત કરે છે. મણિપુર ચક્ર નીચેની તરફ નિર્દેશ કરતાં ત્રિકોણ દ્વારા દર્શાવવામાં આવે છે જે સકારાત્મક ઉર્જાના પ્રસારને સૂચવે છે. તે અગ્નિ તત્ત્વ અને રંગ પીળા રંગ દ્વારા રજૂ થાય છે. પીળો રંગ ઉર્જા અને બુદ્ધિ સૂચવે છે.
આ ચક્ર પાંસળીના પાંજરા નીચે નાભિ કેન્દ્ર પર સ્થિત છે.
મણિપુરા ચક્ર મુખ્યત્વે સ્વાદુપિંડ અને પાચક તંત્ર (જ્યાં ખોરાક ઉર્જામાં ફેરવાય છે) ની કામગીરીને નિયંત્રિત કરે છે. તે પેટ, યકૃત અને મોટા આંતરડાને પણ નિયંત્રિત કરે છે.
અસંતુલિત મણિપુર ચક્રને લીધે પાચક વિકાર, અપચો, ડાયાબિટીસ, હાયપરટેન્શન, હાઈપોગ્લાયકેમિઆ, અલ્સર, રુધિરાભિસરણ રોગ અને ખોરાક ઉત્તેજના માટે વ્યસન જેવી શારીરિક સમસ્યાઓ ઊભી થાય છે. ભાવનાત્મક પ્રશ્નો જેમકે થાક અથવા અતિ કાર્યશીલ, વધુ શાંત અને ડરપોક પ્રકૃતિ અથવા આક્રમક સ્વભાવ હોય છે.
વધુ કાર્યશીલ મણિપુર ચક્ર:
અતિ કાર્યશીલ ત્રીજુ ચક્ર ધરાવતા લોકો આક્રમક અને ઉત્કૃષ્ટ વલણ ધરાવે છે, તે વધુ શક્તિશાળી અને તેમને હંમેશાં નિયંત્રણમાં રાખવાની જરૂર રહે છે. તેમનો સ્વભાવ નિર્ણાયક અને ઝડપથી જ મિજાજ ખોવાવાળો હશે. અતિકાર્યશીલ ચક્ર ધરાવતા બોસ વર્કહોલિક્સ હોય છે અને ધાકધમકી દ્વારા તેમના કર્મચારીઓને નિયંત્રિત કરે છે.
ઓછું કાર્યરત મણિપુર ચક્ર:
આ લોકોમાં આત્મવિશ્વાસ, આત્મગૌરવનો અભાવ છે અને ભાવનાત્મક પ્રશ્નો હોય છે. તેઓ ડરપોક અને નર્વસ સ્વભાવ ધરાવે છે, અને તેમણે નિષ્ફળતાનો ડર રહે છે તેથી દરેક બાબતમાં અન્યની મંજૂરી લે છે. તેઓ નિર્ણય લેવામાં સંકોચ રાખે છે અને અસલામતીની લાગણી ધરાવે છે.
સંતુલિત મણિપુર ચક્ર ધરાવનાર વ્યક્તિ મજબૂત અને આત્મવિશ્વાસ ધરાવતો હોય છે અને લક્ષ્યોને પહોંચી વળવા આરામદાયક ક્ષેત્રની બહાર પણ જાય છે. આ વ્યક્તિ સ્વ અને અન્યને પ્રેમ અને આદર આપે છે અને તેનામાં સારા નેતૃત્વના ગુણો છે....ક્રમશઃ
- પારૂલબેન એમ ખડદિયા
પ્રિન્સિપાલ,
શ્રીમતી એસ.બી.ગાર્ડી વિદ્યાલય કાળાસર
આ પ્રકારના તમામ સમાચાર માટેે App ડાઉનલોડ કરો.